Lễ hội khấn ông Công ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp không chỉ là một nghi lễ truyền thống, mà còn là một phần quan trọng trong lịch sử văn hóa tâm linh của đồng bào Việt Nam. Trong ngày quan trọng này, chúng ta tận hưởng không khí trang trí đặc sắc, nơi mà mỗi góc phố đều tràn ngập ánh đèn lung linh và hương khói nhang thơm phức.
Ngày 23 tháng Chạp, là thời điểm ông Công ông Táo, sẽ bay về trời báo cáo về công việc của mình trong suốt một năm với Ngọc Hoàng. Đây không chỉ là một cuộc tổng kết nhẹ nhàng, mà còn là dịp để chia tay và bày tỏ lòng biết ơn đối với ông Công ông Táo, người đã đảm nhận nhiệm vụ trọng đại này suốt 12 tháng qua.
Hãy cùng nhau khám phá bài cúng ông Công ông Táo truyền thống dưới đây, nơi mà tâm hồn và tâm tư của người Việt được thể hiện qua những từ ngữ sâu sắc và tràn đầy tình cảm. Mỗi bài văn là một tác phẩm nghệ thuật, một cách diễn đạt tinh tế về lòng tôn kính và sự gắn bó sâu sắc giữa con người và thế giới linh thiêng.
Hành trình lịch sử của nghi thức cúng ông Công ông Táo
Trước khi bước vào những ngày rực rỡ của Tết Nguyên Đán, nghi thức cúng ông Công ông Táo tại Việt Nam trở nên như một bức tranh tâm linh độc đáo, nổi bật giữa vũ trụ nghi lễ. Xuất phát từ thời kỳ Lão giáo của Trung Quốc, Táo Quân đã trở thành biểu tượng của sự kết hợp giữa truyền thống và sáng tạo Việt.
Đối với nguồn gốc của Táo Quân, câu chuyện quấn quýt với ba thần thổ địa, thổ công và thổ kỳ đã trở nên phong phú khi người Việt quyết định biến đổi thành câu chuyện của “2 ông 1 bà”. Hình ảnh của Thị Nhi và chồng Trọng Cao trở thành điểm nhấn, tô điểm thêm màu sắc cho lịch sử tâm linh.
Trong hồi kết của họ, không phải bởi quả cảm mà là do thời gian dài không có đứa con nối nghiệp, mối quan hệ của họ trải qua những thách thức khó khăn. Trọng Cao, trong một lúc xao lạc, biến nhỏ thành lớn, và những xích mích đã đẩy Thị Nhi rời đi. Tình cờ, cuộc gặp gỡ với Phạm Lang đã làm thay đổi số phận của họ, họ trở thành vợ chồng mới, kết nối bởi những sợi tơ không thể đoán trước.
Người chồng trước kia, khi giận dữ đã trôi qua, hối hận đẩy anh ta ra đường tìm kiếm vợ mình. Sự hiện diện của Trọng Cao, giờ trở thành người ăn xin, trước cửa nhà Thị Nhi, tạo nên một bất ngờ kỳ lạ. Bữa cơm đầy ắp tình thương không chỉ là sự gặp gỡ của hai con người, mà còn là sự gặp lại của quá khứ và hiện tại, một bức tranh hoàn chỉnh với những tình cảm và luyến tiếc.
Vào đêm hôm đó, với lửa bật sáng từ đống rơm, Phạm Lang châm lửa để lấy tro bón ruộng. Nhưng đám cháy không chỉ là ngọn lửa thường thấy, nó là ngọn lửa của tình yêu và hy sinh. Thị Nhi, nhìn thấy chồng mình ở trong đám cháy, liền hốt hoảng lao vào cứu giúp. Phạm Lang, nhận ra nguy cơ, cũng không ngần ngại nhảy vào đám lửa để bảo vệ người mình yêu. Bi kịch này là điểm cộng cho tình cảm của họ, và Ngọc Hoàng, chứng kiến sự hy sinh này, đã phong họ làm Vua bếp, Chủ nhân của bếp núc, người trông coi mọi thứ.
Từ đó, theo sự tích dân gian, Táo Quân và cá chép xuất hiện vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm, bay lên trời để báo cáo những điều xảy ra trong nhà. Mâm cúng được chuẩn bị, ông Táo chầu trời, và cá chép được thả để tượng trưng cho câu chuyện lịch sử và tình cảm đậm sâu.
Lời văn khấn ông Công ông Táo truyền thống Việt
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
Con kính lạy Ngài đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Tín chủ (chúng) con là: ……………
Ngụ tại: …………
Hôm nay, ngày 23 tháng Chạp tín chủ chúng con thành tâm sắp sửa hương hoa phẩm luật, xiêm hài áo mũ, kính dâng tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái.
Chúng con kính mời ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân hiển linh trước án hưởng thụ lễ vật.
Cúi xin Tôn thần gia ân xá tội cho mọi lỗi lầm trong năm qua gia chủ chúng con sai phạm. Xin Tôn thần ban phước lộc, phù hộ toàn gia chúng con, trai gái, già trẻ sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng, vạn sự tốt lành. Chúng con lễ bạn tâm thành, kính lễ cầu xin, mong Tôn thần phù hộ độ trì.
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Sách xuất bản Văn hoá thông tin
Bài cúng ông Công ông Táo truyền thống Nôm
Hôm nay là ngày… tháng… năm.
Con là …, cùng toàn gia ở…
Kính lạy đức Đông Trù tư mệnh, Táo phủ Thần Quân:
(Có thể khấn thêm: Thổ địa, Tôn Thần, Long Mạch. Ngũ phương, ngũ thổ Phúc Đức chính Thần)
Hàng năm gặp tiết hết năm, tháng vừa cuối Chạp. Gia đình sửa lễ bạc dâng lên. Cảm tạ phúc dày nhờ Thần phù hộ. Kính mong thần tâu bẩm giúp cho:
Bếp trong nếp sống rất hòa, ngoài mặt dám rằng cũng đẹp. Cảm thông xin tấu thực thà.
Cầu mong giúp đỡ lợi lạc. Người người lo ấm, cả nhà thêm tiếng tốt lẫy lừng. Việc việc thành công, một cửa ngút khí lành man mác. Muôn trông ơn đức vô cùng.
Cẩn cáo (vái 4 vái)
Nam mô A di đà Phật!
Nam mô A di đà Phật!
Văn khấn cổ truyền Việt Nam
Bài cúng ông Công ông Táo lưu truyền trong dân gian
Ngoài bài cúng ông Công ông Táo theo chuẩn truyền thống, vẫn tồn tại những bản văn khấn khác được truyền miệng trong cộng đồng dân gian. Dưới đây là bản văn khấn được các nhà nghiên cứu văn hóa khuyến khích tham khảo.
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Kính lạy Ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân!
Tín chủ con là : ………….
Ngụ tại : …………………..
Nhằm ngày 23 tháng Chạp, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, xiêm hài áo mũ, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén Tâm Hương dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời:
Ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Phỏng theo lệ cũ, Ngài là vị chủ, Ngũ Tự Gia Thần, soi xét lòng trần, Táo Quân chứng giám.
Trong năm sai phạm, các tội lỗi lầm, cúi xin Tôn Thần, gia ân châm chước. Ban lộc, ban phước, phù hộ toàn gia, trai gái, trẻ già, an ninh khang thái. Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám. Cẩn cáo.
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Sưu tầm Văn khấn lưu truyền trong nhân gian
Nơi nào là lựa chọn tốt nhất để tổ chức lễ cúng ông Công ông Táo
Ngày lễ ông Công, ông Táo trong năm nay đã được xác định là vào thứ 2, ngày 2 tháng 2 năm 2024 (tức 23 tháng Chạp). Mặc dù chưa đến ngày lễ, nhiều gia đình đã chọn bắt đầu lễ khấn bài cúng ông Công ông Táo tùy thuộc vào phong tục và quan niệm cụ thể của từng vùng miền.
Đa dạng văn hóa và quan niệm đã tạo nên sự đa dạng trong cách cúng và chuẩn bị mâm cúng ông Công ông Táo. Theo quan điểm dân gian, ông Công – thần thổ công, thường được cúng trên bàn thờ chính trong gia đình. Ngược lại, ông Táo – vị thần trông coi việc trong bếp, thì lễ cúng thường diễn ra ở dưới bếp.
Tuy nhiên, trái ngược với quan niệm này, không có tài liệu nào quy định chính xác về vị trí cụ thể để đặt mâm lễ cúng ông Công, ông Táo. Hiện nay, vẫn tồn tại nhiều quan niệm khác nhau xoay quanh vấn đề này.
Phương diện trang trọng và lịch sự luôn được chú trọng trong cúng bái, theo quan niệm của người dân Việt Nam. Điều này làm nổi bật yếu tố trang nghiêm và tôn trọng trong lễ cúng ông Công, ông Táo. Nơi tổ chức lễ cúng cần phải được giữ sạch sẽ, gọn gàng và trang trọng, làm cho không khí trở nên linh thiêng và ấm áp.
Ngày nay, nhiều gia đình đã tạo nên không gian riêng biệt cho bàn thờ của ông Công, ông Táo, nhằm làm tăng tính trang nghiêm của lễ cúng. Dù lễ cúng diễn ra ở bất kỳ vị trí nào, quan trọng nhất là phải thể hiện sự trang nghiêm và lòng thành tâm của gia chủ.
Tổng kết
Hi vọng rằng hướng dẫn về bài cúng ông Công ông Táo ngày 23 tháng Chạp 2024 ở trên đã cung cấp đầy đủ thông tin để bạn có thể tổ chức một buổi lễ cúng trọn vẹn và sâu sắc. Chúc bạn và gia đình một mùa Tết tràn ngập hạnh phúc, ấm cúng và phú quý.
