Triết lý “tri túc thường lạc” hay biết đủ là hạnh phúc từ lâu có một ý nghĩa và vai trò quan trọng trong lối sống và văn hóa của người Á Đông nói riêng hay Việt Nam nói chung. Vậy, biết đủ là như thế nào? Phải chăng người sống theo triết lý biết đủ là hạnh phúc chính là người luôn cảm thấy hạnh phúc?
Biết đủ là gì và nên được hiểu như thế nào?
Nhu cầu của mỗi con người chúng ta gần như là vô hạn vì đa phần nhu cầu sẽ thay đổi theo điều kiện và nhận thức của mỗi người. Với các bạn trẻ, nếu chưa từng trải nhiều hoặc không quen với những tư tưởng có phần mang triết lý của Phật giáo thì thiệt là khó hình dung đủ được về ý nghĩa của câu “biết đủ là hạnh phúc“. Dễ hiểu nhất có lẻ là hiểu theo cách biết đủ tức là sống một cuộc đời hài lòng với những gì mình đang có.
Tuy nhiên, hài lòng với những gì xung quanh mình không có nghĩa là xuề xòa và dễ dãi, mà nó xuất phát từ sự thấu hiểu triệt để các giá trị của những thứ xung quanh, những mối quan hệ, những nhân duyên mà mình có được.
Với một người đam mê danh lợi hoặc đặt mục tiêu cao thường có thể sẽ nhìn những gì đang có là chưa đủ. Họ luôn mong muốn thành công hơn nữa và vô tình hình thành một rào cản vô hình ngăn họ cảm thấy được sự hạnh phúc, ngay cả khi họ đang có đủ đầy hơn những người khác.
Với triết lý biết đủ là hạnh phúc thì một người vừa có thể có được cho mình một tâm thái vững vàng trong sự nghiệp và cầu tiến, vừa biết trân trọng những gì đang có và từ đó đưa ra những lựa chọn phù hợp để cân bằng.
Biết đủ là gì rồi, vậy như thế nào là Hạnh phúc?
Hạnh phúc là một trạng thái cảm xúc vui vẻ, hài lòng và đầy đủ của con người khi thỏa mãn một nhu cầu nào đó. Hạnh phúc gắn liền với quan niệm về niềm vui của mỗi người trong cuộc sống. Tất nhiên, người hạnh phúc vẫn cảm nhận được các cung bậc cảm xúc. Đôi lúc họ tức giận, thất vọng, buồn chán… Nhưng khi đối mặt với đó họ luôn giữ một niềm lạc quan, yêu đời cho rằng mọi thứ sẽ trở nên tốt đẹp hơn.
Nhà triết học Hy Lạp cổ đại Aristotle cho rằng có hai loại hạnh phúc khác nhau: hedonia và eudaimonia.
Hedonia: Hạnh phúc Hedonic là dạng hạnh phúc khởi nguồn từ những niềm vui. Dạng hạnh phúc này thường gắn với những việc làm mà khiến tự bản thân chúng ta cảm thấy tốt đẹp như: tự chăm sóc bản thân, làm những điều mình thích, sự trải nghiệm cảm giác được hưởng thụ và các cảm giác thoả mãn.
Eudaimonia: Loại hạnh phúc này được bắt nguồn từ việc tìm kiếm đức hạnh và ý nghĩa. Những thành phần quan trọng của hạnh phúc eudaimonia bao gồm cảm giác rằng cuộc đời bạn có ý nghĩa, giá trị và mục đích. Nó thường được liên tưởng nhiều hơn tới việc hoàn thành trách nhiệm, đầu tư vào những mục tiêu lâu dài, sự quan tâm tới hạnh phúc của những người xung quanh, và sống theo các lý tưởng của cá nhân.
Trong số các tư tưởng thì có vẻ như dạng hạnh phúc Eudaimonia là gần với hạnh phúc theo quan điểm của Phật giáo nhất. Phật Phong Thủy sẽ có bài viết riêng về Hạnh phúc theo quan điểm của Phật giáo.
Ngày nay, ngoài hai dạng hạnh phúc hedonia và eudaimonia ở trên thường được biết đến nhiều hơn trong tâm lý học với cách hiểu là niềm vui (pleasure) và ý nghĩa (meaning). Mới đây, một dạng nữa của sự hạnh phúc được các nhà tâm lý học bổ sung có liên quan đến sự hứa hẹn. Đây là những cảm giác cam kết và tham gia vào các lĩnh vực khác nhau trong cuộc sống.
Tóm lại, các dấu hiệu của một người hạnh phúc như sau:
- Luôn có cái nhìn tích cực
- Biết ơn những gì mình có
- Hạnh phúc với thành công của người khác
- Không so sánh bản thân với người khác
- Chấp nhận rủi ro và đối mặt với nỗi sợ hãi
- Trân trọng và nuôi dưỡng các mối quan hệ
- Biết cách tha thứ
- Luôn mỉm cười
- Luôn giữ sự ngạc nhiên như trẻ nhỏ
Nhận thức đầy đủ về Biết đủ là hạnh phúc
Trong cuộc sống, con người thường thấy thiếu thứ gì khi có được thì đó là hạnh phúc. Chẳng hạn:
- Người nghèo nói: Có tiền là hạnh phúc.
- Người tàn tật nói: Đi được là hạnh phúc.
- Người mù nói: Nhìn được là hạnh phúc.
- Người điếc nói: Nghe được là hạnh phúc.
- Người bệnh nói: Mạnh khỏe là hạnh phúc.
- Người chưa chồng nói: Có chồng sẽ hạnh phúc.
- Người chưa vợ nói: Có vợ sẽ hạnh phúc.
- Người chưa có con nói: Có con sẽ hạnh phúc.
- Người lo lắng sợ hãi nói: Bình an là hạnh phúc.
- Người xấu nghĩ: Mình xinh sẽ hạnh phúc.
- Người lùn nghĩ: Mình cao sẽ hạnh phúc.
- Dân đen nói: Làm quan sẽ hạnh phúc.
- Người đang rất đói nói: Được bữa cơm là hạnh phúc.
- Người đang buồn ngủ nói: Nếu được ngủ một giấc sẽ hạnh phúc.
- Người không có quần áo nói: Nếu có bộ quần áo đẹp sẽ hạnh phúc.
- Người không có xe nói: Có xe để đi sẽ hạnh phúc.
- Người không có điện thoại nói: Nếu có chiếc điện thoại sẽ hạnh phúc…
Tuy nhiên, khi có được một điều gì đó thì họ lại càng muốn có thật nhiều và mong ước cao hơn. Khi đó, họ mãi mãi không bao giờ thấy được hạnh phúc. Nó dần dần trở thành hư vinh, ham muốn chiếm đoạt của một người.
Sống biết đủ có phải là hạnh phúc?
Như đã nói người sống đủ là người bằng lòng với những gì họ sở hữu được. Và hạnh phúc chính là cảm xúc của họ cảm thấy thỏa mãn, bằng lòng. Bởi vậy, họ xem cuộc sống biết đủ là hạnh phúc.
Với những người này, trong suy nghĩ của họ không có sự tranh giành, sai lầm và đánh mất lương tâm vì danh lợi, tranh đua. Họ luôn sáng suốt, tự do và mỉm cười đối diện với thử thách và tìm hướng giải quyết hoàn hảo nhất. Họ không điên cuồng chạy theo những tham vọng mà đánh mất mình hay làm khổ mình bởi những ham muốn bên ngoài tác động.
“Biết đủ là hạnh phúc” tức là họ hài lòng với một điều gì đó cũng chính là hạnh phúc của họ. Người biết đủ sẽ biết tiến biết lùi, cho đi và nhận lại, xem nhẹ cái chết và tiêu diêu tự tại khiến mọi người hâm mộ, ghen tị.
Biết đủ là hạnh phúc hay biết đủ là người không có chí tiến thủ?
Hiển nhiên, dục vọng của con người không bao giờ thỏa mãn được. Nếu như cưỡng cầu thì sẽ sinh ra phiền não. Con người truy cầu danh lợi, tiền tài vì muốn có được một tương lai hạnh phúc sau này. Nhưng nó cũng có thể là mang lại sự phiền não nếu không ‘biết đủ’, điểm dừng.
Khi tâm của bạn biết đủ sẽ rất quan trọng đến sinh mệnh của một người. Sự bình an trong tâm là điều rất quan trọng, nó sẽ giúp bạn được bình tâm hơn. Thay đổi cái tâm sẽ giúp thay đổi mọi tình cảnh theo chiều hướng tốt. Ấy chính là hạnh phúc!
Quan niệm ‘biết đủ là hạnh phúc’ thường bị trái lập với một nhận định ‘biết đủ là người không có chí tiến thủ’. Giữa hai quan điểm này có khoảng cách mong manh với nhau. Không phải người biết đủ là người hạnh phúc chính là người không có thể chí tiến thủ. Bởi lẽ, việc họ cảm thấy đủ ở đây chính là họ yêu thích cuộc sống hiện tại của mình. Họ cảm thấy như vậy là vừa đủ, không muốn vất vả chạy theo những lo toan khác trong cuộc sống.
Bởi vậy, hai nhận định biết đủ và không có chí tiến thủ rất mong manh. Không thể chỉ nhìn mà phán đoán người biết đủ là người không có ý chí tiến thủ. Nó tùy thuộc vào cảm nhận của từng người mà sẽ biết được như thế nào là đủ, miễn sao sống một cách trọn vẹn là được.
Sưu tầm những câu nói hay về chủ đề biết đủ là hạnh phúc
Trong cuộc sống, bản thân mỗi người cần phải ý thức được mục đích sống của mình. Một cuộc sống không có sự tiêu cực mới là hạnh phúc của mỗi người. Nhưng được bao nhiêu người nghĩ được điều này. Với những cám dỗ của cuộc sống, con người thì khó có thể cưỡng lại được điều này.
Hãy sống cho bản thân, sống cho những người xung quanh ta cảm thấy vui. Tận hưởng một cuộc sống đơn giản và hạnh phúc thì cuộc đời mới vui. Hãy nhớ rằng ‘hạnh phúc là biết đủ khi sống đừng đòi hỏi quá nhiều. Đừng biến mình thành nô lệ của đồng tiền’.
Cùng điểm qua một số câu nói hay về chủ đề ‘biết đủ là hạnh phúc’ với nhiều ý nghĩa mà bạn nên đọc và ngẫm:
- Đừng khóc vì không có giày để đi bởi vì có người còn không có chân để đứng!
- Cao ốc ngàn gian, đêm nằm ngủ cũng không quá 2 mét, ruộng tốt vạn khoảnh, ngày ăn cũng không quá ba bữa
- Biết đủ người nghèo khổ cũng vui, không biết đủ thì giàu sang cũng thành u buồn
- Mỗi sáng thức dậy, bạn cảm thấy khỏe mạnh thì bạn đã hạnh phúc hơn khi có nhiều người không còn cơ hội sống qua ngày mai
- Bạn thật may mắn và hạnh phúc khi cảm nhận được vẻ đẹp của ngày nắng mới. Trong khi có người không may mắn có đôi mắt để nhìn được vẻ đẹp của đời thường
- Bạn có cái ăn, cái mặc thì bạn đã may mắn hơn hàng triệu người đói vô gia cư trên thế giới
- Nếu bạn còn bố mẹ và sống vui vẻ hạnh phúc bên họ thì bạn thuộc người vừa may mắn vừa hạnh phúc hơn nhóm người kém may mắn thế giới
- Nếu bạn còn được đọc những dòng chữ này thì bạn đã hạnh phúc hơn tỷ người không thể đọc được
- ….
Sau khi bạn đọc được các dòng chữ này và nhìn lại mình trong gương thì hãy mỉm cười thật tươi nhé. Bởi ‘bạn là người vừa may mắn vừa hạnh phúc đấy’. Để cuộc sống luôn có niềm vui, hạnh phúc thì hãy biết sống thế nào là đủ.
Bài viết trên lý giải một số điều để làm sáng tỏ việc ‘biết đủ là hạnh phúc’. Hãy sống một cuộc đời luôn có niềm vui và tận hưởng điều đó. Bởi thời gian trôi qua thật nhanh, khi nó qua rồi thì đó chỉ là quá khứ. Bạn phải sống chậm lại, yêu thương nhiều hơn và nhìn cuộc sống sâu sắc hơn.
Nghe audio Biết đủ là hạnh phúc:
>> Xem thêm: Những câu nói hay về biết đủ là hạnh phúc đáng suy ngẫm